Het juiste filter kiezen
Het kiezen van het juiste filter voor je camera kan heel eenvoudig zijn, maar er zijn een paar dingen waar je op moet letten, zoals de juiste maat en een type filter dat goed bij je camera past. Deze tips helpen bij het kiezen van het juiste filter.De juiste maat kiezen
Dit is het makkelijkste onderdeel. Iedere camera heeft een lens. Deze lens heeft een bepaalde diameter. Dit kan vrij klein zijn (ø 37mm bij een videocamera) tot vrij groot (ø 72mm bij een spiegelreflex zoomlens). Lenzen hebben aan de voorzijde schroefdraad. Hier kun je accessoires op draaien, zoals filters, zonnekappen met schroefdraad, macro voorzetlenzen, converters, etcetera. Ook lensdoppen worden in dit schroefdraad "gehaakt". Als je dus de maat van je lens (schroefdraad diameter) weet, weet je welke accessoires je voor lens kunt kopen.Er zijn - gelukkig - in de fotomarkt een aantal vastgestelde maten voor het schroefdraad. De meeste accessoires zijn verkrijgbaar in de maten 52 tot 77 mm, maar veel dingen kan je ook groter en kleiner krjigen, van 25 tot wel 86 mm. Doordat de schroefdraadmaat een gestandaardiseerde maat is, zijn de accessoires dus universeel. Een 58mm filter past dus prima op meerdere merken, zolang de schroefdraad maat maar klopt.
Polarisatiefilter
Een polarisatiefilter zorgt voor een verbeterde kleurenweergave: opnamen worden minder flets en kleuren meer verzadigd. Het contrast wordt verhoogd en met name blauwe luchten komen veel beter uit. Tot slot werken de filters ontspiegelend: je kunt door water en ruiten heen fotograferen en zien wat zich daar achter bevindt, in plaats van dat je alleen een weerspiegeling ziet.
Grijsverloopfilters
Een grijsverloopfilter is aan de ene kant een grijsfilter,
aan de andere kant een normaal (helder) filter. In het tussenliggende
gebied zit een geleidelijke verloop. Dit filter wordt met name gebruikt
bij landschapsfotografie. Een felle lucht wordt dan wat donkerder gemaakt, zodat meer detail zichtbaar wordt in de lucht, met name in wolken. De camera zal ook tot een betere en meer gebalanceerde lichtmeting komen en het landschap komt beter uit.
Deze grijsverloopfilters (ook wel GND-filters of gradual ND filters genoemd) zijn draaibaar, zodat je het verloop evenwijdig aan de horizon kunt leggen. Grijsverloopfilters zijn verkrijgbaar in verschillende sterktes, variërend van een subtiel effect, tot het creëren van dramatische effecten op met name bewolkte luchten.
UV filter
Het UV-filter heeft op zichzelf op de hoogte waarop wij leven en voor digitale sensoren niet zo veel zin. Het filter blokkeert namelijk UV licht, iets wat vooral hinderlijk is op foto’s genomen op film en op grote hoogte. Het filter helpt dan een blauwe kleurzweem te voorkomen. Onder of op zeeniveau is het effect van het filter beperkt.
Digitale sensoren zijn sowieso niet gevoelig voor UV. Maar het UV-filter wordt toch veel gebruikt op digitale camera’s en dan met name als bescherming van de lens. Het filter kan de eerste klap opvangen in plaats van het voorste glaselement van de lens. Beter een schade van een paar tientjes dan van honderden euro’s.
Nadeel van het UV-filter is dat het om relatief goedkoop glas gaat dat een extra buffer vormt voorop de lens, waarin het licht kans heeft heen en weer te kaatsen. Hierdoor neemt het contrast af en loop je een groter risico op lensflare bij schuin invallende lichtbronnen. Zeker als er stof of ander vuil op het filter zit. Een deel van de fotografen is daarnaast van mening dat je geen goedkoop stukje glas voor een lens die vele honderden euro’s heeft gekost moet steken, de camerafabrikanten hebben met dure coatings hun best gedaan een optimale beeldkwaliteit te leveren die je met een los filter negatief beïnvloedt. Als je het lensflare nadeel wegdenkt, dan zal het effect van het extra glas op de foto waarschijnlijk beperkt zijn, maar iedereen heeft hier zijn eigen gevoel bij.
Grijsfilter
Een grijsfilter, ook wel ND filter of Neutral Density filter genoemd, is een filter dat het licht over het gehele zichtbare spectrum gelijkmatig verzwakt, waardoor het filter kleurloos is. De belichting van een opname wordt door een grijsfilter verminderd.
Een variabel ND-filter bestaat uit twee polarisatiefilters die over elkaar heen kunnen draaien, waardoor de mate van lichtdemping kan worden geregeld. Een enkel variabel ND-filter kan dus een reeks van vaste ND-filters vervangen, waarmee het praktischer in gebruik is. Een extra toepassing van een variabel ND-filter is als zgn. "fader", bij het filmen. Het begin van een scene kan ermee vloeiend vanuit "zwart" worden ingedraaid en het einde vloeiend naar zwart toe worden afgesloten.
Wordt veel gebruikt voor het verwezenlijken van DOF ( Depth Of Field) om een bokeh effect te bekomen door een max.diafragma opening.
Bij variabele grijsverloopfilters worden vaak de hoogste en laagste waarde aangegeven waartussen de demping kan worden ingesteld, bijvoorbeeld ND2-400.
Is een duurder camerafilter ook echt beter?
Deze vraag komt regelmatig langs. Het antwoord is: ja. Maar omdat je als
camerafilter-winkel de schijn natuurlijk wel een beetje tegen hebt ("ze
willen vast duurdere filters verkopen") is een beetje uitleg wel op
zijn plaats.
Naar link voor volledig artikel